Jednak intensywność objawów bywa różna u różnych chorych. Niekiedy silne dolegliwości znacznie pogarszają jakość życia, ograniczają możliwość sprawnego działania,  szeroko rozumianą aktywność życiową, upośledzają funkcjonowanie w społeczeństwie i rodzinie. Mimo to z.j.n. jest chorobą łagodną.

Niekiedy w odniesieniu do z.j.n. używa się terminu "colitis", co jest nieporozumieniem. Colitis jest pojęciem medycznym, który oznacza zapalenie jelita grubego. Tymczasem czynnościowej chorobie jelit nie towarzyszy zapalenie.

Z wieloletnich obserwacji dużych grup pacjentów chorujących na z.j.n. wynika, że nie są oni bardziej podatni na wystąpienia zapalenia czy raka jelita grubego i nie potrzebują większej ilości badań kontrolnych, aniżeli osoby całkowicie zdrowe.

REKLAMA

ShopMarka

Zrób to koniecznie

• Przez 2 tygodnie prowadź dzienniczek – zapisuj w nim, co jadłaś. W ten sposób łatwiej ci będzie wyeliminować z diety produkty, które ci szkodzą.

• Jedz 5 posiłków dziennie o stałych porach i w małych porcjach. Przejadanie się nasila dolegliwości.

• Ogranicz kawę, alkohol, napoje gazowane, unikaj ostrych przypraw i tłustych potraw.

• Pij przynajmniej 2 litry płynów dziennie. Przy ZJN w postaci biegunkowej najlepiej przegotowaną wodę pomiędzy posiłkami. Wypijanie wody w czasie jedzenia przyśpiesza trawienie. Przy zaparciu zalecana jest niegazowana woda mineralna.

• Wybieraj białe chude mięso albo ryby, z wędlin – szynkę lub polędwicę, chudy twaróg (przy braku uczulenia na laktozę). Podczas biegunek unikaj mleka i napojów mlecznych, w okresie zaparć wolno pić mleko zawierające 0,5–1,5 proc. tłuszczu, kefir, jogurt i maślankę.

• Jeśli masz biegunki, możesz jeść białe pieczywo i makarony, biały ryż. Spośród owoców i warzyw – cytrusy, banany, brzoskwinie, jabłka (duszone bez skórki), arbuzy, przecierane owoce pestkowe (truskawki, porzeczki, maliny), ziemniaki, marchew, sałatę, rzodkiewki, szparagi, pomidory i paprykę bez skórki, ogórki (pod warunkiem że dobrze je tolerujesz).

• W czasie biegunek potrawy gotuj w wodzie lub na parze, piecz w folii lub duś bez tłuszczu.

• Przy zaparciu zalecane są razowe produkty zbożowe, wszystkie owoce i warzywa, zwłaszcza bogate w błonnik (kapusta, buraki, brukselka, fasolka szparagowa, kalarepa) – najlepiej surowe.

źródła:

"Informacje dla pacjenta w ZJN",

opracowanej i skonsultowanej naukowo, przez: prof. Romana Tomeckiego z Kliniki Gastroenterologii CMKP w Warszawie

http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/zespol-jelita-nadwrazliwego-drazliwego-trudna-diagnoza_35213.html

Konsultant: dr n. med. Michał Stępka, gastroenterolog

Autor: Magdalena Moraszczyk - artykuł pochodzi z miesięcznika "Zdrowie"

Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu leków rozkurczowych, oraz normalizujących pracę przewodu pokarmowego: przeciwbiegunkowych lub przeczyszczających. Niektórzy muszą też zażywać środki przeciwlękowe, albo uspokajające. Żadnych preparatów nie powinno się jednak zażywać na własną rękę.

Leki

Niektórzy pacjenci nie mają wątpliwości, że pokarmy są przyczyną ich choroby. Prowadzi to do stosowania nieracjonalnych diet, niewygody, grozi upośledzeniem stanu odżywiania. Niewątpliwie wśród pacjentów, głównie z postacią biegunkową i bólowo-wzdęciową z.j.n., istnieje podgrupa, w której modyfikacje dietetyczne przynoszą poprawę. Część z nich może być uczulona na niektóre pokarmy, u innych objawy nasilane są w mechanizmie pseudoalergii.

Do pokarmów najczęściej nasilających objawy zespołu jelita nadwrażliwego należą:

•     pszenica

•     kukurydza

•     ziemniaki

•     cebula

•     czekolada

•     produkty mleczne

•     jajka

•     orzechy i

•     ryby

Większość z nich zawiera znaczące ilości niekompletnie wchłanianych węglowodanów:

•     skrobię

•     oligosacharydy

•     sorbitol   

•     laktozę

Glutaminian sodu, który jest substancją często dodawaną do pożywienia, może również

powodować nasilenie objawów zespołu jelita nadwrażliwego.

Generalnie, praktycznie każdy dodatek do pożywienia może u konkretnego pacjenta powodować nasilenie objawów zespołu jelita nadwrażliwego. W takich wypadkach objawy są powtarzalne - można je wywołać za każdym razem, gdy pacjent spożywa dany produkt. Prowadzenie dziennika co najmniej przez tydzień jest pomocne do zidentyfikowania pokarmów, które wywołują objawy chorobowe. Około 17% ludzi nie jest zdolne do trawienia mleka i produktów mlecznych. Również pewne sztuczne substancje słodzące, takie jak sorbitol, nie podlegają trawieniu i mogą być powodem wzdęcia, dyskomfortu i biegunki, jeśli są spożywane w dużych ilościach.

Wiele uwagi w leczeniu zaparciowej postaci z.j.n.  poświęca się diecie bogato błonnikowej. Powinna ona dostarczyć celulozy,  hemicelulozy,  pektyn i innych polimerów  węglowodanowych tzw.: nieskrobiowych. Przeciętna europejska dieta dostarcza 12-18g. błonnika dziennie. Jego wartościowym źródłem jest:

•     pszenica

•     otręby pszenne   

•     warzywa i   

•     owoce

Warto zwrócić uwagę, że gotowanie nie zmienia wartości leczniczych błonnika i że  warzywa takie jak:

•     kapusta

•     marchew   

•     ziemniaki

zawierają bardzo małe ilości błonnika nieskrobiowego.

W leczeniu zaparcia czynnościowego pożądane jest zwiększenie spożycia błonnika do  24-45g. na dobę. Taka ilość węglowodanów nieskrobiowych zawarta jest w 0,5-0,75kg. owoców i warzyw lub 3 łyżkach otrąb pszennych i 1/4kg. owoców i warzyw. Wzbogacenie diety w potrawy resztkowe powinno następować stopniowo, co zmniejsza możliwość występowania objawów ubocznych takich jak wzdęcia, wzmożone oddawanie gazów, bóle brzucha. W czasie przewlekłego leczenia otrębami pszennymi należy okresowo kontrolować poziom:

•     żelaza

•     cynku   

•     magnezu i   

•     fosforu w surowicy

Firtyniany otrąb mogą upośledzać wchłanianie tych pierwiastków. Dieta bogata we włókna roślinne, zwiększenie objętości wypijanych niegazowanych płynów do 2,5-3l. na dobę, systematyczny trening defekacyjny, ruch, unormowany tryb życia, są ważnymi, nierzadko skutecznymi metodami leczenia zaparcia czynnościowego.

Wpływ diety na przebieg zjn

Pobierz dietę dla z.j.n

Niestety, nie ma leku, który uporałby się z chorobą. Można jednak łagodzić jej objawy. Często poprawa następuje już wtedy, gdy... dowiemy się, na czym polega trapiąca nas dolegliwość i przestaniemy się bać najgorszego. Ale zwykle trzeba też zmienić dotychczasowy tryb życia. Bardzo ważne jest zwiększenie aktywności fizycznej. Codzienne spacery, regularne pływanie, jazda na rowerze czy ćwiczenia w siłowni poprawią ogólną kondycję organizmu, wzmocnią system nerwowy. Ponadto odwrócą naszą uwagę od dolegliwości. I wówczas zapewne przestaną nas one nękać (jeśli bowiem maniakalnie myślimy o tym, żeby tylko nie dostać rozwolnienia, właśnie wtedy nas ono dopada). Trzeba również nauczyć się radzić sobie ze stresem. Czasem wystarczy ciepła kąpiel z dodatkiem olejków eterycznych, słuchanie ulubionej muzyki, joga czy tai-chi. Innym razem potrzebna jest pomoc psychologa. Istotną poprawę przynosi odpowiednio dobrana dieta. Ogólna zasada jest taka, że osoby cierpiące na biegunki powinny unikać produktów zawierających znaczne ilości błonnika. Natomiast tym, którzy mają zaparcia, zaleca się stopniowe wprowadzanie do jadłospisu potraw, które go zawierają. Ale leczenie dietą polega na ciągłym eksperymentowaniu – obserwowaniu reakcji układu pokarmowego i dobieraniu potraw w zależności od samopoczucia. Bo to, co jest dobre dla jednych, innym może nie zupełnie służyć.

Łagodzenie objawów - więcej ruchu

   Od wielu lat badany jest związek między zaburzeniami psychicznymi a zespołem jelita nadwrażliwego. U 54–86 proc. osób cierpiących na ZJN stwierdza się różnego rodzaju psychozy, stany lękowe i depresję. Wciąż nie wiadomo jednak, czy to one powodują dysfunkcję jelit, czy też odwrotnie – nieradzenie sobie z przewlekłymi lub nawracającymi dolegliwościami układu pokarmowego jest przyczyną problemów psychicznych.

9 gru 2020

#polecamy

Leczenie

Wielu ludziom pomaga stosowanie diety bogatoresztkowej. Jednak dieta nadmiernie wzbogacona w błonnik może być przyczyną biegunki, szczególnie u tych chorych, u których w obrazie zespołu jelita nadwrażliwego dominuje właśnie biegunka. Należy się wystrzegać leków przeczyszczających. Jeśli zawiodą te środki, należy udać się po poradę lekarską. W leczeniu można posłużyć się wieloma lekami. W specyficznych grupach chorych z zespołem jelita nadwrażliwego mogą być pomocne leki rozkurczowe, przeciwdepresyjne i przeciwlękowe. U poszczególnych osób skuteczność tych leków wyraźnie się różni, schemat terapeutyczny musi być zatem ustalany indywidualnie przez pacjenta i lekarza. Pacjenci, u których po zmianie stylu życia i prawidłowym stosowaniu leków nie uzyskano poprawy, powinni być skonsultowani przez lekarza specjalizującego się w schorzeniach zależnych od stresu i czynności ruchowej przewodu pokarmowego.

.

Zrozumienie, że zespół jelita nadwrażliwego jest złożonym schorzeniem, dotyczącym motoryki, psychiki i uwarunkowanym stresem jest dla pacjenta kluczem do uwolnienia się od objawów tej choroby. Ludzie z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego mogą osiągnąć znaczną poprawę dzięki silnej, partnerskiej współpracy pomiędzy uświadomionym pacjentem i świadomym, współczującym lekarzem.

Indywidualną ocenę stresu i diety należy potraktować jako działanie pierwszoplanowe w zespole jelita nadwrażliwego. Do źródeł stresu można zaliczyć przepracowanie, złe nawyki dotyczące snu, nadmierne używanie kawy, alkoholu i tytoniu. Prawidłowy odpoczynek i ćwiczenia mogą pomóc w zredukowaniu poziomu stresu i prawidłowo wpłynąć na przebieg zespołu jelita nadwrażliwego.

Niezależnie od tego, jakie objawy dominują – biegunka czy zaparcie – trzeba zrobić morfologię krwi i OB oraz test na krew utajoną w kale. Lekarz może wykonać także badanie per rectum (sprawdza palcem stan odbytnicy tuż nad zwieraczami) lub rektoskopię (wkłada do odbytnicy wziernik, przez który może obejrzeć ok. 20 cm końcowego odcinka jelita grubego, żeby wykryć zmiany). Jeśli cierpisz na biegunki, będziesz musiała wykonać badanie kału na posiew oraz na obecność pasożytów. Czasem może być potrzebne jeszcze oznaczenie poziomu TSH we krwi, żeby wykluczyć nadczynność (przy biegunce) albo niedoczynność (przy zaparciu) tarczycy. Podstawowym badaniem obrazowym jest USG jamy brzusznej. Jeżeli bóle występują w dole brzucha, kobiety powinny też kontrolnie zbadać się u ginekologa. W razie wątpliwości lekarz może jeszcze zalecić np. gastroskopię czy kolonoskopię. Badanie kolonoskopowe zwykle wykonuje się osobom po pięćdziesiątce oraz genetycznie obciążonym rakiem jelita grubego. Prawidłowe wyniki wszystkich badań świadczą o tym, że przyczyną kłopotów jest nadwrażliwe jelito.

Badania

Najpierw wywiad

Zazwyczaj lekarz zaczyna od dokładnego wywiadu i badania chorego. Pyta o rodzaj dolegliwości, jak długo się utrzymują, a także o sposób odżywiania, styl życia i usposobienie. Jeżeli bóle i dyskomfort w jamie brzusznej występują przynajmniej przez 3 miesiące w ciągu roku (niekoniecznie stale), zmniejszają się po wypróżnieniu, a jednocześnie nie pojawiają się w nocy, chory nie ma krwi w stolcu, nie chudnie i nie gorączkuje, doświadczony gastrolog może podejrzewać ZJN. Ale do potwierdzenia diagnozy potrzebne są wyniki badań laboratoryjnych i obrazowych.

Stresy i infekcje przyczynami zjn?

Jedna z hipotez mówi, że do nadwrażliwości jelit czasem prowadzą zatrucia pokarmowe, a ryzyko wystąpienia choroby zwiększa się wówczas, gdy infekcjom towarzyszy duży stres. Według innej teorii choroba może być skutkiem antybiotykoterapii, nadużywania leków przeczyszczających oraz hormonalnych, a także brzusznych zabiegów operacyjnych. Albo wywołują ją niektóre produkty spożywcze, np. mleko, ser i jajka, prowokując inną niż alergia pokarmowa reakcję immunologiczną, która prowadzi do nadwrażliwości trzewnej. U niektórych kobiet przyczyną dolegliwości bywają cyklicznie zmiany hormonalne. W takim przypadku symptomy ZJN nasilają się w okresie miesiączki i są wynikiem podwyższenia poziomu hormonów płciowych we krwi. Ponadto, naukowcy coraz częściej mówią też o rodzinnej skłonności do choroby.

"Poważna" choroba?

Problem w tym, że objawy typowe dla ZJN mogą towarzyszyć wielu znacznie poważniejszym schorzeniom przewodu pokarmowego (np. zapaleniu śluzówki jelit czy wyrostka robaczkowego, kamicy pęcherzyka żółciowego, celiakii, infekcji, nietolerancji laktozy, alergii pokarmowej, rakowi jelita grubego, żołądka, trzustki), a także chorobom tarczycy czy wieńcowej. Na dodatek nie ma badania, które jednoznacznie potwierdziłoby ZJN. Dlatego lekarz może postawić diagnozę tylko po wykluczeniu innych chorób.

29 lis 2017

#polecamy

Trudna diagnoza

Rozpoznanie, objawy

Zespół jelita nadwrażliwego może objawiać się przewlekłą biegunką (postać biegunkową IBS) lub zaparciem (postać zaparciowa IBS). Często biegunka i zaparcie występują naprzemiennie. Zespół jelita nadwrażliwego może objawiać się również uczuciem niepełnego wypróżnienia po defekacji.

.

Bóle i skurcze brzucha należą do najczęstszych objawów i wielu pacjentów odczuwa znaczące ustąpienie bólu czy dyskomfortu po wypróżnieniu lub odejściu gazów. Pacjenci z zespołem jelita nadwrażliwego mogą mieć również nudności. Należy pamiętać, że niedokrwistość, krwawienie, utrata masy ciała i gorączka nie należą do objawów zespołu jelita nadwrażliwego i jeśli wystąpią trzeba się skonsultować z lekarzem.

Psychiatrzy często rozumieją zaburzenie czynnościowe jako sytuację, w której normalne doznania fizyczne traktowane są przez pacjenta jako wyraz choroby organicznej. Zjawisko to określane jest mianem somatyzacji. Mechanizmy somatyzacji są poznane słabo. Prawdopodobnie rozwijają się one w dzieciństwie, w okresie gdy rodzice zwracają wybiórczo uwagę na niektóre objawy u swojego dziecka, zwalniając je w czasie ich występowania z zajęć szkolnych i obowiązków domowych.

.

Dorośli, podobnie jak dzieci, mogą nieświadomie wykorzystywać banalne objawy dla rozwiązania swoich problemów w relacjach z innymi ludźmi, uciekania od trudności w pracy, od problemów finansowych, dla wywołania zainteresowania lekarza, członków rodziny, przyjaciół. Somatyzacja może być następstwem obawy przed chorobą, np.: nierzadko pojawia się u osób, których bliski zmarł na raka.

.

U pacjentów z z.j.n. dotyczy ona nie tylko objawów ze strony przewodu pokarmowego. Korzystają oni częściej z konsultacji i zwolnień lekarskich w związku z dolegliwościami ze strony innych układów i narządów. Somatyzacja powoduje, że częstotliwość niepotrzebnych zabiegów chirurgicznych w tej grupie chorych jest prawie pięciokrotnie wyższa niż populacji ogólnej.

.

Prowadząc badania w Afryce wschodniej Denis Burkitt zwrócił uwagę, że zaparcie i inne objawy nieprawidłowej funkcji jelit nie występują u rodowitych mieszkańców Afryki spożywających dietę bogatoresztkową. Jego praca opublikowana w 1972 roku udowadnia, że im więcej błonnika w diecie, tym wyższa jest waga stolca i krótszy czas pasażu. Obserwacja ta zrodziła hipotezę o zależności wielu chorób jelita grubego, w tym zaburzeń czynnościowych, od ubogoresztkowej diety typu zachodniego. Koncepcji tej nie potwierdziły jednak dalsze badania. Nie znaleziono związku przyczynowego między z.j.n. i zawartością włókien roślinnych w diecie.

.

Zainteresowanie zapalną przyczyną z.j.n. wywodzi się z analizy licznych przypadków, które dowodzą czasowego związku między krótkotrwałym, inicjującym epizodem zakażenia pokarmowego ("zatrucia pokarmowego") i następującymi po nim wieloletnimi zaburzeniami czynnościowymi. Zależność taka dotyczy około 20% pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego i 30% tych, którzy przebyli zakażenie salmonellą.

Wciąż nie do końca poznane są przyczyny ZJN. Obserwuje się ścisły związek choroby z nadwrażliwością trzewną (czyli zwiększoną wrażliwością receptorów czuciowych, które znajdują się w jelitach), na zwykłe bodźce fizjologiczne związane z procesem trawienia, jak np. kontakt ściany jelita z przesuwającym się pokarmem albo gazami. Ale nie wiadomo, dlaczego w czasie normalnego trawienia u jednych dochodzi do nagłego napięcia ścian lub skurczu mięśni gładkich jelit, a u innych nie. Naukowcy zauważyli, że zespół jelita drażliwego często ma podłoże nerwowe.

.

Dlatego właśnie dolegliwości nasilają się w okresie dużego napięcia emocjonalnego – stresu, zdenerwowania, depresji lub lęku z powodu egzaminu, nawet klasówki. Ale mogą towarzyszyć również miłym przeżyciom, jak randka, spotkanie z przyjaciółmi czy wyjazd na upragnione wakacje.

Powód wystąpienia zjn?

Przyczyny tej częstej choroby są nieznane, a zróżnicowanie poglądów dotyczących tego zagadnienia jest bardzo duże. Na jednym krańcu panuje przekonanie, że jest to choroba pierwotnie psychiatryczna, na drugim, że jest to jednak organicznie uwarunkowane zaburzenie funkcji przewodu pokarmowego.

.

Jest wielce prawdopodobne, że z.j.n. jest chorobą wywołaną różnymi przyczynami i że nigdy nie poznamy jednego, najważniejszego czynnika sprawczego. Wśród różnych koncepcji brane są pod uwagę: uwarunkowania psychologiczne, dietetyczne, bakteryjne zapalenie jelit.

.

Większość publikacji dowodzi, że pacjenci z z.j.n. częściej wykazują objawy dysfunkcji psychologicznych niż ich chorzy lub zdrowi ludzie, i że u połowy z nich można postawić rozpoznanie psychiatryczne, najczęściej depresji. Wyniki takich badań upowszechniają opinię, że z.j.n. ma podłoże psycho-fizjologiczne, które ma główny udział w rozwoju zaburzeń funkcji jelit. Wniosek taki jest jednak niepewny w związku z preselekcją chorych poddawanych ocenie. Ci pacjenci, którzy przychodzą po poradę lekarską, albo mają rzeczywiście ciężkie objawy, albo są w gorszym stanie psychicznym. Tymczasem badania psychologiczne osób z objawami jelita nadwrażliwego, które nie zasięgają porady lekarskiej, nie wykazują różnic w sferze psychologicznej w stosunku do osób zdrowych. Stanowi to przesłankę dla twierdzenia, że zaburzenia psychologiczne nie są odpowiedzialne za powstanie z.j.n., a jedynie decydują o potrzebie kontaktu z lekarzem.

© Network Market's Group Polska

wykonanie:  finanserka

zdjęcia: freepik, unsplash (creative commons zero)

Korzystając z serwisu akceptujesz pliki cookie, dzięki którym personalizujemy Twoje odwiedziny. Więcej o ciasteczkach.

Serwis zespoljelitanadwrazliwego.pl ma charakter edukacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie. Informacje zawarte na stronie nie zastępują porady lekarskiej, decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza.

Schorzenie to daje się we znaki co piątej osobie. Aż 2–3 razy częściej dokucza kobietom niż mężczyznom. Najczęściej chorują osoby 30–40-letnie, ale jelito drażliwe może przytrafić się również nastolatkom, a także seniorom po 70. roku życia. Należy do przewlekłych chorób czynnościowych, co w tym przypadku oznacza, że dokuczliwe objawy są związane z zaburzeniami w pracy przewodu pokarmowego, a ściślej mówiąc, końcowej jego części, czyli okrężnicy. Nie wywołują jej bakterie ani wirusy, nie ma też nic wspólnego np. z wrzodami, kamicą pęcherzyka żółciowego, zapaleniem wyrostka ani nowotworem. Mimo że układ pokarmowy jest zbudowany prawidłowo i właściwie pełni swoją funkcję, tzn. trawienie i wchłanianie przebiegają normalnie, z jakiegoś powodu zakłócona zostaje harmonijna praca mięśni jelit. Zamiast kurczyć się rytmicznie, przesuwając masy kałowe w kierunku odbytu, część jelita wykonuje ruchy za szybko lub za wolno, powodując przewlekłe lub naprzemienne biegunki albo zaparcia. Osoby z ZJN skarżą się na burczenie w brzuchu, ból albo silne skurcze, które pojawiają się w różnych miejscach brzucha, mają wzdęcia i poczucie pełności. Charakterystyczne dla choroby jest to, że dyskomfort ustępuje lub łagodnieje po oddaniu stolca. Ale pozostaje uczucie tzw. niepełnego wypróżnienia.

#polecamy

4 cze 2018

Zespół jelita nadwrażliwego charakteryzuje się bólem i/lub dyskomfortem w jamie brzusznej, wzdęciem, zmianą częstotliwości wypróżnień i konsystencją stolca. Biegunka może występować naprzemiennie z zaparciem. Ból, dyskomfort i wzdęcie często ustępują po wypróżnieniu.

Typowe objawy zespołu jelita drażliwego są łatwo rozpoznawalne przez lekarza, nie muszą jednak występować jednocześnie lub mogą występować w wielu wariantach. Z.j.n. jest chorobą czynnościową. Pojęcie "czynnościową" oznacza, że dokuczliwe objawy nie są związane z uszkodzeniem przewodu pokarmowego. Pacjentowi często trudno jest zrozumieć, czemu boli go brzuch, skoro jest on formalnie zdrowy. Łatwiej zrozumie się, że skurcz łydki powoduje silny ból, mimo że po jego ustąpieniu łydka jest nadal zdrowa.

Podczas badania brzucha osoby cierpiącej na zespół jelita nadwrażliwego lekarz nie znajduje nieprawidłowości. Pierwszym i najważniejszym krokiem jest ustalenie rozpoznania zespołu jelita nadwrażliwego. Niedokrwistość, krwawienie, chudnięcie i gorączka nie mogą być przypisywane chorobie czynnościowej i są zazwyczaj wyrazem chorób organicznych. O takich objawach należy niezwłocznie powiadomić lekarza. Zazwyczaj w zmiennym nasileniu ciągną się one latami. Niekiedy jednak niespodziewanie ustępują na wiele miesięcy, rzadziej znikają, aby nigdy nie nawrócić.

© Network Market's Group Polska

wykonanie:  finanserka

zdjęcia: freepik, unsplash (creative commons zero)

Korzystając z serwisu akceptujesz pliki cookie, dzięki którym personalizujemy Twoje odwiedziny. Więcej o ciasteczkach.

Serwis zespoljelitanadwrazliwego.pl ma charakter edukacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie. Informacje zawarte na stronie nie zastępują porady lekarskiej, decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza.

Ornament psd created by alexandercho - www.freepik.com

Może Cię zainteresować

Diagnostyka

Nazywa się ją markerem stanu zapalnego, czyli "wykrywaczem" procesu zapalnego. W czasie trwania zapalenia poziom kalprotektyny jest podwyższony w osoczu, płynie stawowym, moczu, ślinie, a także w kale (stolcu). W tym ostatnim przypadku może to wskazywać na stan zapalny układu pokarmowego.